„Trójkątny” kształt zieleńca przy płaskorzeźbie „Plon” zdeterminowały wyznaczenie ulicy Katowickiej – prawdopodobnie jeszcze przed 1939 r. - i własnościowy podział działek. W pobliżu narożnika przy ul Zwycięzców jezdnia ostro skręca w prawo, tworząc przy budynku Zwycięzców 11 nadającą się do zagospodarownia przestrzeń. Plan BOS-u zakładał w tym miejscu zaranżowanie zieleni i wmurowanie w ziemię dwóch naprzeciwległych ław.
Dostępne materiały nie pozwalają jednoznacznie określić, jakie gatunki roślin zostały pierwotnie posadzone przy „Plonie” i na Katwickiej, oraz czy zachowano zieleń zlikwidowanych przydomowych ogródków. Wiadomo natomiast, że do lat 70. wzdłuż tego odcinka ulicy rosły bzy i śnieguliczki, z których do czasów obecnych ocalały mizerne resztki. W pamięci mieszkańców pozostały wierzby płaczące, z których jedna nadal rośnie przy Katowickiej 8B. Również zaznaczona na planie z 1946 r. kompozycja zieleni przy skwerze - prawdopobnie była tylko niezrealizowaną wizją - oraz archiwalne zdjęcia nie dostarczają informacji o gatunkach roślin nasadzonych przy „Plonie”.
Obecne projekty aranżacji zieleni, konsultowane z Wydziałem Ochrony Środowiska Urzędu Dzielnicy Praga Południe, przyszłym wykonawcą nasadzeń, uwzględniają potrzebę odizolowania ław i „Plonu” od pobliskiego parkingu kompozycją różnorodnych drzew, krzewów i traw ozdobnych. W ten sposób powstanie na Saskiej Kępie nowa otwarta zielona przestrzeń.
Powstały dwie równoległe koncepcje zakomponowania skweru:
- tzw. „rodzima” - z wykorzystaniem gatunków roślin sadzonych w latach powojennych na Saskiej Kępie, w tym na Katowickiej, takich jak: wierzba płacząca, oliwnik, tamaryszek, śnieguliczka, bez.
- tzw. „owocowa” – z użyciem gatunków roślin związanych z tematyką płaskorzeźby „Plon” t.j.: śliw piłkowanych, śnieguliczek, pigwowców, bzów i traw ozdobnych (w jej pierwszej, odrzuconej wersji były: dereń Kousa, pigwowiec japoński, śniegiliczka biała, jabłoń ‘John Downie’, trawy ozdobne).
Do realizacji (wiosna 2015 r.) wybrano wersję „owocową”.
Wybór roślin był również podyktowany jakością gleby i odpornością gatunków na mróż, słońce i szkodniki.
Niestety, z uwagi na przyłącza elektro-energetyczne znajdujące się pod ziemią, możliwość nasadzenia drzew stoi ciągle pod znakiem zapytania. Nie zostanie usunięty dorodny samosiew - klon jesionolistny.
Na skwerze znajdą się kamienne głazy, które posłużą do ochrony zieleni przed rozjeżdżaniem przez samochody. Podobne zabezpieczenia występują w innych miejscach Saskiej Kępy, a w tym przypadku kamień nawiązywać będzie do kamiennych murków na ulicy Katowickiej.
(EB-L, AK)
* wg B. Lachert,“Ulice Saskiej Kępy”, Architektura nr 4, 1948, s.1-6