11 aktualna temperatura 7 °C
ciśnienie 1018 hPa pm2.5 7 μg/m3
Wspaniałe powietrze! wilgotność 45% pm10 8 μg/m3

Historia

KĘPA WOJENNA

Następny wiek przyniósł Saskiej Kępie wiele zmian. Charakter dzielnicy zaczął się zmieniać, skończyła się epoka wspaniałego odosobnienia Saskiej Kępy. W 1903 roku podjęto pierwsze próby wytyczenia ulic, później usypano Wał Miedzeszyński, osuszono mokradła, a w 1912 roku wybudowano most Poniatowskiego, który zbliżył Kępę do centrum. Zaczęto też budować luksusowe dwu i trzypiętrowe wille, które ochoczo zamieszkiwała inteligencja - artyści, architekci, malarze, pisarze i prawnicy. Trzy lata później Kępa została ponownie przyłączona do Warszawy. Tą radykalną zmianę statusu Saskiej Kępy przyniosła I wojna światowa. Decyzją niemieckich okupantów na wiosnę roku 1916 Saską Kępę "inkorporowano do Warszawy" czyniąc pełnoprawną dzielnicą miasta. Konsekwencje tej zmiany mogła jednak odczuć dopiero po roku 1927, ponieważ cofający się z Warszawy Rosjanie wysadzili w 1915 r. most Poniatowskiego i komunikacja między brzegami Wisły była utrudniona. Podczas wojny z bolszewikami w lipcu i sierpniu 1920 r. na terenach Saskiej Kępy stacjonowały liczne oddziały polskie 1. armii gen. Latinika broniące skutecznie Warszawy. Sporo było tutaj służb pomocniczych, w tym szpitali polowych i magazynów. W dniach przewrotu majowego 1926 r. Saska Kępa zaludniona została wojskami wiernymi marszałkowi Piłsudskiemu.

Od 1930 r. pozamiejski krajobrazowo teren Saskiej Kępy zaczął się urbanizować. Nadal z chęcią osiedlali się tu artyści, twórcy i znane osobistości, a Kępa zyskiwała prestiż. Rozwój Saskiej Kępy przerwała kolejna wojna. Już 8 września 1939 roku zaczęto organizować tam punkt sanitarny, którego budowę zainicjował dr Józef Leśniewski. Mieścił się przy ulicy Obrońców 25 i przyjmował żołnierzy walczących w obronie dzielnicy. Wyposażenie punktu pochodziło z darów samych mieszkańców. Podobne miejsce powstało przy ulicy Walecznych 30. We wrześniu 1939r. Saskiej Kępy broniły wydzielone oddziały 2. pułku piechoty Obrony Pragi, który po kilku dniach przemianowano na 336 pułk piechoty. Saska Kępa była bombardowana. Między 8 a 12 września rozpoczął się bezpośredni niemiecki szturm. Starty wśród obrońców Kępy powodował głównie niemiecki ogień artyleryjski kierowany z Wału Miedzyszyńskiego, którego nie udało się Polakom zdobyć. 17 września niemieckie czołgi i tarany piechoty uderzyły ku centralnemu punktowi obrony - barykadzie na skrzyżowaniu Francuskiej i Zwycięzców. W trwających do świtu walkach udało się odeprzeć atak. Z kolejnych szturmów Saska Kępa wychodziła obronną ręką. Walki zakończyła jednak kapitulacja Warszawy. Zaczęła się okupacja i Kępy nie ominęły żadne okupacyjne dramaty - łapanki, wywózki, aresztowania, masowe rozstrzeliwania i egzekucje oraz strzelaniny. Saskokępska plaża zamieniła się w miejsce straceń. 1 sierpnia 1944 kiedy wybuchło powstanie Warszawskie na Kępie było niewielu okupantów. W połowie sierpnia Niemcy kazali się stawić wszystkim mężczyznom z Saskiej Kępy na Rondzie Waszyngtona. Zostali oni aresztowani i wywiezieni do obozów. Resztę mieszkańców Kępy też wkrótce wysiedlono - Saska Kępa stała się "pustynią" pełną opuszczonych domów. 14 września Saską Kępę zajęły oddziały rosyjskie, które zrobiły z niej dzielnicę frontową, ostrzeliwaną solidnym ogniem artyleryjskim z lewego brzegu. Kiedy powstanie padło rozpoczęły się prawobrzeżne aresztowania akowców. W jednej z willi na Saskiej Kępie powstał tajny lokal V Departamentu Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego.



Ten artykuł ma więcej niż jedną stronę