„Siekiera, motyka, bimber, szklanka,
W nocy nalot, w dzień łapanka,
Siekiera, motyka, piłka, młot,
Drałuj draniu wreszcie stąd”
Chyba każdy z nas, niezależnie od wieku, zna refren tej najsłynniejszej piosenki okupowanej Warszawy. Ale nie każdy wie, że te słowa, tak bardzo zapadające w pamięć, zostały napisane przy ulicy Francuskiej na Saskiej Kępie w 1942 roku. Dlatego to właśnie tu, przy ul. Francuskiej 15 odsłonięta zostanie tablica upamiętniająca autorkę piosenki „Siekiera, motyka…”, Annę Jachninę.
Anna Jachnina swoim życiorysem mogłaby obdzielić kilka scenariuszy filmowych. Urodzona w 1914 roku w Ciechocinku, przeniosła się do Warszawy, by tutaj dzielić życie ze swoim mężem – Julianem Jachną, oficerem 36. Pułku Piechoty Legii Akademickiej. Na samym początku II wojny światowej doświadczyła dramatycznego doświadczenia, jakim była śmierć jej córeczki. Pod okupacją pracowała w szpitalu, następnie w 1941 roku wstąpiła do Związku Walki Zbrojnej, a w 1942 do Armii Krajowej. Była związana z konspiracyjną komórką „Sztuka” oraz „KOPR”, czyli Biurem Informacji i Propagandy AK. Napisała tekst do piosenki „Siekiera, motyka…”, a także „Pamiętnik z oblężonej Warszawy” i „Anegdoty i dowcipy wojenne”. „Pamiętnik…” zapewnił jej wygraną w konspiracyjnym konkursie.
W 1942 roku aresztowana przez gestapo trafiła do więzienia na Pawiaku i jeszcze tego samego roku została przewieziona do obozu koncentracyjnego w Auschwitz. Przebywała w nim dwa lata, aż do momentu przeniesienia do obozu w Ravensbruck, w którym była więziona do czasu uwolnienia w kwietniu 1945 roku.
Zaraz po wojnie wyjechała do Szwecji, ale ostatecznie swoje losy związała z ojczyzną. Od 1946 roku przebywała już w Polsce – najpierw w Gdańsku, pracując w Biurze Odbudowy Portu, a następnie przeprowadziła się do Bydgoszczy, gdzie mieszkała do końca życia.
W latach powojennych zajmowała się kulturą, głównie jako reporterka Rozgłośni Regionalnej Polskiego Radia w Bydgoszczy. Zajmowała stanowisko kierowniczki redakcji kulturalnej oraz regionalnej, zastępowała też kierownika audycji literackich. Głównym obszarem jej zainteresowań była kultura ludowa, którą dokumentowała od 1950 roku. Poświęciła jej ponad 300 audycji radiowych. W swoich audycjach starała się przybliżać ludziom życie na wsi i obowiązujące na niej zwyczaje. Była jedną z założycielek Kujawsko-Pomorskiego Towarzystwa Kulturalnego. Poza kulturą, żywo interesowała się sprawami społecznymi. Wrażliwa na ludzką krzywdę prowadziła audycje interwencyjne. W miarę możliwości starała się też wspierać materialnie osoby potrzebujące.
Bardzo szeroka działalność Anny Jachniny została niejednokrotnie doceniona. W 1975 roku otrzymała Medal Stolema, w 1979 Nagrodę im. Oskara Kolberga, została odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski czy Nagrodą Artystyczną Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy.
Zmarła w 1996 roku w Bydgoszczy. Większość jej zawodowego dorobku znajduje się w Muzeum Powstania Warszawskiego oraz w Muzeum Etnograficznym w Toruniu.
Chcąc upamiętnić tę niezwykłą kobietę, która przez pewien czas swego życia była związana z Saską Kępą, odsłonięta zostanie tablica pamiątkowa na jej cześć. Uroczystość odbędzie się 16 października o godzinie 14:00 przy ulicy Francuskiej 15.
Po odsłonięciu tablicy będzie można obejrzeć film dokumentalny poświęcony Annie Jachninie. Projekcja odbędzie się w Promie Kultury Saska Kępa przy ulicy Brukselskiej 23.