Nowy podział na okręgi wyborcze przyjęty wiosną przez Radę Warszawy dla Pragi-Południe został cofnięty. Nie obyło się bez kontrowersji – w sprawie interweniowała Państwowa Komisja Wyborcza, komisarz wyborczy i Naczelny Sąd Administracyjny. Zamiast pięciu okręgów, będą cztery. Co to oznacza dla wyborców?
O co chodzi?
Cała sprawa ma swój początek w marcu, gdy Rada Warszawy ponownie zajmowała się tematem podziału miasta i dzielnic na kręgi wyborcze. Kodeks wyborczy określa tzw. normę przedstawicielską, która określa liczbę mieszkańców przypadającą na jednego radnego. Norma ta została zachwiana w dzielnicy Praga Południe z powodu zmian demograficznych – na rozwijającym się Gocławiu, gdzie w ostatnim czasie przybyło wiele nowych bloków, liczba mieszkańców znacznie wzrosła, natomiast na coraz bardziej starzejącej się Saskiej Kępie – zmalała. To właśnie tym radni tłumaczyli swoją decyzję o zwiększeniu liczby okręgów z dotychczasowych czterech, do pięciu. Nowy podział zaowocował też zmianą liczby radnych wybieranych w okręgach. Do tej pory w dwóch (z czterech) okręgach wybierano po siedmioro radnych. Po zaproponowanych zmianach, we wszystkich pięciu okręgach, liczba radnych miała wynieść po pięć. Podobna sytuacja z nowym wytyczeniem okręgów wyborczych miała też miejsce na Ochocie.
Kontrowersje i cofnięcie decyzji
Mimo, że znaczącym plusem zmian było to, że Praga Południe i Ochota zostały podzielone na okręgi porównywalne pod względem liczby ludności, korekty okręgów wzbudziły zdecydowany protest. Pomysł nie spodobał się aktywistom (m.in. z Miasto jest nasze) i lokalnym działaczom społecznym. Protestowali też działacze partii Razem. Byli oni zdania, że podział ten wzmocni duże partie, co nazywali zamachem na demokrację na lokalnym szczeblu. Dlaczego? Otóż okręgi, w których istnieje mniej mandatów, działają jak próg wyborczy podwyższony do 10-12 proc.
Zmiany w okręgach wyborczych skrytykowała również Państwowa Komisja Wyborcza, która zaleciła skonsultowanie zmian z komisarzem wyborczym. Tak się jednak nie stało, w efekcie czego PKW zaskarżyła decyzję Rady Warszawy do sądu i nakazała komisarzowi wyborczemu zmianę podjętej przez Radę uchwały. Rada Warszawy poniosła w tej sprawie aż dwie porażki w postępowaniu sądowym – zarówno w wojewódzkim sądzie administracyjnym, jak i Naczelnym Sądzie Administracyjnym. Wobec tego decyzję o nowym podziale okręgów wyborczych trzeba było cofnąć. Za przywróceniem starych granic okręgów wyborczych głosowało 23 radnych, wstrzymało się 19. Praga Południe odzyskała cztery okręgi, z przypisaniem części Gocławia do okręgu z Saską Kępą.
Komplikacje wciąż się mnożą
Okazuje się, że nowa decyzja Rady Warszawy o skorygowaniu uchwały, jak i działania komisarza wyborczego mogą jednak nie wejść w życie. Dlaczego? Odpowiedzi na to pytanie udzielili prawnicy, zwracając uwagę na kalendarz wyborczy, który określa jasno, że zmian okręgów wyborczych można dokonywać najdalej na trzy miesiące przed upłynięciem kadencji. Oznacza to, że zmian można było dokonać tylko do 20 lipca. Nową uchwałę Rady Warszawy może zatem unieważnić wojewoda. Michał Wojtczuk z „Gazety Wyborczej” jako czarny scenariusz tej sytuacji podaje możliwość zaskarżenia wyborów do Rady Dzielnicy i konieczność ponownego ich przeprowadzenia. Jak będzie naprawdę? Przekonamy się po 21 października. Pewne natomiast jest, że od 1 stycznia to nie Rada Warszawy, a komisarz wyborczy będzie odpowiedzialny za wyznaczanie okręgów.
Dla przypomnienia – wybory samorządowe odbędą się w niedzielę, 21 października. Będą w nich mogli wziąć udział wszyscy ci mieszkańcy Pragi Południe, których nazwiska znajdują się w specjalnym rejestrze wyborców. Jeśli nazwiska nie ma na liście, należy niezwłocznie złożyć wniosek do dopisanie. Rejestr znajdziemy pod adresem: warszawa19115.pl/wpisanie-do-rejestru-wyborcow